Proces inwestycyjny, nawet przy relatywnie niewielkich obiektach, jest skomplikowany i wymaga podpisywania licznych umów z projektantami, wykonawcami, podwykonawcami, inspektorami nadzoru i innymi stronami zaangażowanymi w realizację projektu. W splocie różnorodnych interesów, które teoretycznie łączy wspólny cel – ukończenie inwestycji – łatwo o konflikt czy też spór. Takie sytuacje mogą prowadzić do opóźnień oraz wzrostu kosztów, co jest wysoce niepożądane dla wszystkich uczestników procesu inwestycyjnego.
Czym jest zejście wykonawcy z budowy?
Jednym z najpoważniejszych problemów, z jakimi może się spotkać inwestor, jest „zejście” wykonawcy z budowy. Oznacza to sytuację, w której wykonawca przerywa prace budowlane i opuszcza plac budowy przed zakończeniem umowy. Taka sytuacja może wynikać z różnych przyczyn, w tym problemów finansowych wykonawcy, konfliktów między stronami umowy, niewywiązania się inwestora ze zobowiązań płatniczych, czy też innych nieprzewidzianych trudności.
Co zrobić, aby temu zapobiec?
Z kolei zatory płatnicze, mimo wprowadzonych mechanizmów zabezpieczających, pozostają dużym problemem dla polskich przedsiębiorstw, zwłaszcza w sektorze budowlanym. Ta gałąź gospodarki jest szczególnie wrażliwa na problemy związane z płynnością finansową, co dodatkowo podkreśla potrzebę skutecznego zarządzania ryzykiem.
Aby minimalizować ryzyko konfliktów i ich eskalacji, warto już na etapie planowania procesu inwestycyjnego uwzględniać potencjalne problemy oraz sposoby ich rozwiązywania. Istotne jest wprowadzenie mechanizmów umownych, które mogą pomóc w zapobieganiu sporów oraz ich rozwiązywaniu w sposób efektywny i polubowny. Do takich mechanizmów należą klauzule mediacyjne, arbitrażowe oraz inne formy alternatywnego rozwiązywania sporów (ADR).
Mediacje przy mniejszych i większych inwestycjach
Dobrym rozwiązaniem dla inwestycji „mniejszych” – jest wpisanie klauzuli mediacyjnej i korzystanie z mediacji i mediatorów na jak najwcześniejszym etapie powstania sporu, tak aby z pomocą niezależnego eksperta-mediatora jak najszybciej rozwiązywać pojawiające się problemy i zapobiegać przerodzeniu się ich w wieloletni spór sądowy.
Dla inwestycji większych, warto przemyśleć powołanie zespołów mediacyjnych (mediatora) będących na stałe powołanych do rozwiązywania pojawiających się problemów w sposób poufny i polubowny. Warto aby na etapie projektowania umowy przemyśleć w jaki sposób chcemy zarządzać ryzykiem konfliktów i w jakie atrybuty taki zespół mediacyjny wyposażyć.
Rola Kancelarii SWB
Doświadczeni mediatorzy, w tym radcowie prawni i adwokaci zajmujący się sporami sądowymi powstałymi na tle stosowania postanowień kontraktów budowlanych, dostępni w Kancelarii SWB Spółka Partnerska w Łodzi, oferują wsparcie na każdym etapie procesu inwestycyjnego. Pomagają oni w projektowaniu umów, wprowadzaniu odpowiednich klauzul mediacyjnych oraz pełnią rolę niezależnych mediatorów w przypadku powstania sporu. Wprowadzenie opisanych mechanizmów może znacząco zwiększyć szanse na ukończenie inwestycji w terminie i zgodnie z założonym budżetem, co jest kluczowe dla sukcesu każdego projektu budowlanego.

Zbigniew Bakalarczyk
Adwokat, mediator Zbigniew Bakalarczyk, partner zarządzający Kancelarii SWB.